Ondanks de gietende reden ondernam PVDA-Boom Rumst een protestactie tegen de aanpak van de sanering van deelgebied 2 (Schorre 2) die geldgewin laat voorgaan op een gezonde leefomgeving. De aanpak neemt een loopje met alle betrokken bewoners en groepen door met grote woorden inspraaktrajecten te beloven en ondertussen een samenwerkingsakkoord tekeken nog voor het eerste participatietraject start.
Op vrijdag 1 juni ondertekenen de provincie Antwerpen, de Vlaamse Waterweg nv, de gemeente Rumst en de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel nv (BAM) in alle haast een samenwerkingsovereenkomst. Ze proberen daarmee het verzet tegen het volstorten van de kleiputten in snelheid te pakken.
Als deze overeenkomst doorgaat dan is een sanering van deelgebied 2 met behoud van het oorspronkelijk industrieel reliëf – de zogenaamde nul-optie – onmogelijk.
Het is duidelijk dat BAM er 4.5 miljoen m3 grond wil dumpen in de kleiputten. De betrokken partners noemen dat ‘een win-win situatie’. In de praktijk betekent dit dat een prachtig stuk natuur opgegeven wordt voor dikke financiële winst. PVDA is het grondig oneens met die aanpak die een prachtig natuurgebied voorgoed verloren laat gaan. Daarom brachten ze onmiddellijk alle betrokken omwonenden en groepen op de hoogte en organiseerden ze een protestactie tegen deze achter de rug beklonken overeenkomst. Er kwam spontaan heel veel respons. Op minder dan één dag haalde het FB-event ‘Actie Red onze kleiputten’ meer dan zeshonderd views en meer dan 100 reacties. Ook bij het flyeren in de wijk bleek de woede van de mensen omwille van de ingreep van de instanties.
Een dertigtal PVDA-actievoerders verzamelen ter hoogte van het Volkshuis te Rumst en trokken vandaar naar het afspraakpunt voor de ondertekening. Ze scandeerden ‘eerst de natuur, niet de winst’ en ‘negeer ons niet, teken dit niet’. PVDA-activiste Nora Offeciers sprak de hoogwaardigheidbekleders aan: ‘Jullie willen op een achterbakse manier onze kleiputten volstorten. Men had nochtans beloofd dat de buurtbewoners en verenigingen vooraf inspraak zouden krijgen. Wij en de buurtbewoners willen een nul-sanering, zodat dit prachtig natuurgebied blijft”.
PVDA Boom-Rumst zal verdere initiatieven ondernemen en elk verzet tegen de moedwillige vernietiging van dit historisch landschap, dat uitgroeide tot een unieke biotoop, ondersteunen. Het behoud van deelgebied 2, als groene long voor Boom en omgeving is een speerpunt van het programma waarmee de PVDA te Boom naar de gemeenteraadsverkiezingen trekt.
Een groene long, geen stort voor grond uit Oosterweel
Verschillende verenigingen en actiegroepen, waaronder PVDA Boom-Rumst, voeren reeds langer actie voor een sanering met behoud van het oorspronkelijk reliëf. Zij willen deelgebied 2 als groene long, geen grondstort van Oosterweel. In de kleiputten tussen Boom en Rumst ligt een voormalig asbest- en huisvuil stort van Antwerpen. Dat moet uiteraard gesaneerd worden, maar met maximaal behoud van de kostbare fauna en flora én van een stukje industrieel erfgoed als kleibakkersgemeente.
In de op 1 juni gesloten overeenkomst werd een Recht van Opstal verleend aan de BAM voor 10 jaar, eventueel verlengbaar met 5 jaar. Daarbij is de BAM verantwoordelijk voor de sanering en de morfologie, m.a.w. het toekomstig reliëf, van de kleiputten. In de overeenkomst staat dat de BAM 4.5 miljoen m3 grond mag storten. En daar knelt het schoentje nu juist. In de praktijk betekent dit dat een nul-sanering onmogelijk wordt. De reden om aan BAM deze toelating te geven is enkel een financieel voordelige ruil: BAM saneert en mag in ruil daarvoor gratis 4,5 miljoen Oosterweel grond storten.
De piste van sanering met behoud van het reliëf, waarbij maximaal 400.000 m3 grond nodig is (10 keer minder!), is zo goed als verworpen door deze overeenkomst. Daarbij legt men de uitdrukkelijke wens van de betrokken omwonenden, clubs en actiegroepen naast zich neer. Let wel, op een infovergadering van 7 februari 2018 stelde de provincie voor om voor de sanering bovenop beide storten een afdekzeil aan te brengen, dat afgedekt zou worden met aanvulgrond ter dikte van 2m. De totale oppervlakte van de twee te saneren gebiedsdelen is 10 ha. In die overlegvergadering stelden de bewoners zeer duidelijk dat de sanering moet, maar dat de rest van deelgebied 2 moest bewaard blijven zoals het nu is. Toen werd hen nog beloofd dat de nul-optie zeker in aanmerking zou komen.
In plaats van inspraak, voldongen feiten
De totale oppervlakte van het gebied deelgebied 2 is 55 ha. Als op die oppervlakte 4,5 miljoen m3 grond gedumpt wordt betekent dit een ophoging van meer dan 8 meter over de volledige oppervlakte. In de provincieraad werd overigens met meerdere cijfers gegoocheld. Op de vraag van de PVDA-provincieraadslid Nicole Naert in dat verband gaf de gedeputeerde volgende uitleg : “De vereiste grondaanvulling betekent helemaal niet dat een vlak of ééntonig landschap moet worden gecreëerd. De mogelijkheid voor variatie in reliëfs, steile hellingen en diepe dalen, variaties qua bodemsamenstellingen, de mogelijkheid voor verrassende of avontuurlijke inrichtingen worden met de grondberging niet kleiner, maar juist groter.”
Daarbij verliest men totaal uit het oog dat er minstens 30 à 50 jaren nodig geweest zijn om de huidige natuurlijke begroeiing en de wording van deze uitzonderlijke biotoop mogelijk te maken. De provincie catalogeert zelf 90% van het gebied als 'waardevol tot zéér waardevol natuurgebied'.
Onnodige boskap
Bovendien is er het probleem van de onnodige boskap veroorzaakt door de overeenkomst met de BAM. Het totale bosgebied in deelgebied 2 bedraagt nu 36 ha. Dit gebied zal volledig ontbost worden, zo werd op 22 mei op de Gemeenteraadscommissie 3-vergadering in Rumst meegedeeld. Slechts 23 ha daarvan moet gecompenseerd worden wegens ouder dan 22 jaar. Als de volledige 10 hectaren van de te saneren afvalstorten bebost zouden zijn – wat helemaal niet het geval is - moest enkel deze oppervlakte gerooid worden en hadden 26 ha bosgebied met bomen van 22 à 50 jaar onaangeroerd kunnen blijven.
Welke participatie en door wie?
De instanties proberen nu de actiegroepen en de bewoners te sussen met de belofte van een participatietraject, gezien dat contractueel vastligt. Maar hetgeen de mensen willen, is het behoud van het oorspronkelijk reliëf en een minimale ingreep voor de sanering Waarover mogen de betrokkenen dan nog inspraak uitoefenen? Over een glooiing hier of een glooiing daar? Een parking, een eco golfterrein of een camping als ultieme bestemming van deelgebied 2? Op de reeds vermelde infovergadering van 7 februari 2018 werd vooropgesteld dat er met de participatie in de paasvakantie van 2018 zou gestart worden. Nu wordt de participatie gestart op 6 juni. Tijdens de grote vakantie ligt dit stil, en pas in september en oktober wordt er gestart met workshops. Aan het participatietraject nemen alle ‘betrokkenen’ deel, Tomorrowland incluis. Moeten we er nog een tekening bij maken wiens stem daar zal doorwegen?
Doe mee!
PVDA Boom-Rumst zal verdere initiatieven ondernemen en elk verzet tegen de moedwillige vernietiging van dit historisch landschap, dat uitgroeide tot een unieke biotoop, ondersteunen. Wil je meedoen? Contacteer boom@pvda.be